سیستم عامل میکروتیک چیست و کاربرد اصلی آن

آیا می‌دانستید علاوه‌بر سیستم عامل لینوکس و ویندوز، میکروتیک نیز به‌عنوان یک سیستم عامل محبوب بین کاربران شناخته شده است؟ در واقع سیستم عامل میکروتیک روی هر سیستمی که نصب شود، امکاناتی فراتر از تصور شما ایجاد خواهد کرد. اگر نمی‌دانید سیستم عامل میکروتیک چیست و چه کاربرد‌هایی دارد، به مقاله مناسبی مراجعه کردید. ما در ادامه مطلب به بررسی چیستی Mikrotik routerOS می‌پردازیم و کلیه کاربرد‌های اصلی آن را به زبانی ساده بیان می‌کنیم. پس اگر قصد آشنایی بیشتر با این سیستم عامل را دارید، مطالعه این مقاله را از دست ندهید. 

میکروتیک؛ فراتر از یک سیستم عامل برای روتر

سیستم عامل میکروتیک در سال 1995 توسط دو دانشجو دانشگاه MIT آمریکا مبتنی بر هسته لینوکس ساخته شد. هدف ساخت این سیستم عامل، رقابت با سیستم‌عامل IOS سیسکو با استفاده از تکنولوژی وایرلس بود. حال شاید از خود بپرسید سیستم عامل میکروتیک چیست و چه تفاوتی با سایر سیستم‌عامل‌ها دارد. در واقع اگر سیستم عامل Mikrotik را روی هر کامپیوتر یا سرور مجازی نصب کنید، سیستم به روتر شبکه تبدیل خواهد شد. یعنی اگر اقدام به خرید سرور مجازی آلمان کرده باشید، با نصب سیستم عامل میکروتیک روی آن می‌توانید یک روتر ارزان و کارآمد داشته باشید. 

رابط پیکربندی میکروتیک مشابه با سیستم عامل لینوکس است که برای برنامه‌نویس‌ها بسیار کارآمد خواهد بود. علاوه‌بر خط فرمان، سیستم عامل میکروتیک رابط گرافیکی Winbox نیز دارد که استفاده از آن را بسیار آسان می‌کند. توجه داشته باشید که سیستم عامل میکروتیک به‌صورت نرم‌افزار منبع باز در دسترس نیست و برای استفاده از آن نیاز به مجوز دارید.

8 کاربرد‌ اصلی سیستم عامل میکروتیک

همان‌طور که گفته شد، با نصب سیستم عامل میکروتیک، سیستم به یک روتر تبدیل می‌شود که قابلیت‌های متعددی دارد. از این قابلیت‌ها می‌توان به راه‌اندازی تونل، فایروال لایه 3 و 7، مانیتورینگ شبکه، کنترل پهنای باند، ایجاد VPN و سایر موارد اشاره کرد. نکته مهم برای بهره‌مندی از قابلیت‌های سیستم عامل میکروتیک، میزان استفاده از منابع است. هرچه عملیات انجام‌شده توسط روتر بالاتر باشد، باید منابع بیشتری نیز روی سرور مجازی خود فراهم کرده باشید. با‌این‌حال درصورت استفاده محدود از روتر میکروتیک با خرید سرور مجازی ارزان بودجه خود را مدیریت کنید.

1- روتینگ؛ مسیریابی بین روتر‌ها

اصلی‌ترین کاربرد سیستم عامل میکروتیک روی vps میکروتیک یا سایر سرور‌های مجازی، روتینگ یا مسیریابی بین روتر‌ها است. سیستم عامل میکروتیک قادر است تا فرایند روتینگ یا مسیر‌یابی را به‌صورت دستی (Static routing) یا به‌صورت پویا (Dynamic routing) به کمک پروتکل‌های RIP ،OSPF و BGP انجام دهد.

2- فایروال؛ برقراری امنیت شبکه

فایروال میکروتیک قادر به دفع حملات DoS و SYN است. فایروال میکروتیک انعطاف‌پذیری بالایی دارد و در آن می‌توان فیلتر‌هایی با طیف گسترده (مانند رابط شبکه، IP آدرس، پروتکل پورت، آدرس منبع مک و پروتکل TCP) برای کنترل ترافیک ورودی و خروجی اعمال کرد. علاوه‌بر این، ویژگی Packet Mangle نیز یکی دیگر از امکانات فایروال است که برای روتینگ و کنترل پهنای باند استفاده می‌شود.

در فرایند مجازی‌سازی می‌توان برای تامین امنیت و ایجاد دسترسی به اینترنت برای سرور ویندوز مجازی یا به‌طور‌کلی ماشین‌های مجازی درون شبکه از فایروال Mikrotik RouterOS استفاده کرد.

3- سرویس DHCP؛ تخصیص IP اختصاصی در شبکه‌های بزرگ و کوچک

یکی دیگر از امکانات سیستم عامل میکروتیک، DHCP است. این سرویس یک پروتکل Server/client محسوب می‌شود که به‌صورت اتوماتیک به کاربر اطلاعات Subnet و Default Gateway و DNS را ارسال می‌کند. برای مثال اگر اقدام به خرید وی پی اس هتزنر یا OVH کرده باشید که از DHCP پشتیبانی کند، امکان تخصیص IP اختصاصی به‌صورت اتوماتیک و بدون نیاز به تنظیم استاتیک وجود خواهد داشت. به‌طور‌کلی سرویس DHCP در شبکه را از طریق سرور‌های مایکروسافت استفاده می‌کنند؛ بااین‌حال امکان استفاده از این سرویس با استفاده از روتر میکروتیک در شبکه نیز وجود دارد.

4- کاربرد QOS؛ کنترل کیفیت پهنای باند

مهم‌ترین کاربرد سیستم عامل میکروتیک در کنترل کیفیت پهنای باند است. یعنی اگر ترافیک بالایی وارد سایت شود، با ویژگی QOS می‌توان با انتقال ترافیک به بخش‌‌های آزاد، کیفیت را برای همه کاربران حفظ کرد. وظیفه اصلی کنترل کیفیت پهنای باند، اولویت‌بندی بسته‌ها است. این مکانیسم برای سایت‌های پرترافیک و سایت‌های سازمانی با دیتابیس سنگین پیشنهاد می‌شود.

برای مثال اگر روی vps فرانسه، سیستم عامل میکروتیک را نصب کرده‌اید، با مکانیسم QOS دیگر نیازی به نگرانی بابت گم شدن پاکت‌ها، کاهش سرعت دریافت و انتقال داده یا در نهایت نمایش ارور خطای سرور به کاربر نخواهید داشت.

5- Load Balancing؛ ایجاد بستری مطمئن و پایدار

عموماً این ویژگی برای کاربرانی بسیار اهمیت دارد که تجربه ترافیک بالا را در شبکه خود داشته اند. قابلیت لود بالانسینگ یا متعادل‌سازی بار، روشی است که ترافیک شبکه را بین چند اتصال تقسیم می‌کند. در این صورت فشار به یک اتصال وارد نمی‌شود و کاربر با کاهش سرعت مواجه نخواهد شد. در واقع اگر یک سرور دچار اختلال شود، از مجموعه لود بالانس خارج خواهد شد تا سرور دیگری نقش آن را بر عهده بگیرد. در این صورت شبکه پایدارتری ایجاد می‌شود.

6- Traffic Shaping؛ راهی برای کنترل ترافیک شبکه در میکروتیک

گاهی اوقات کاهش سرعت ترافیک سایت به‌دلیل تصادف بسته‌های اطلاعاتی در شبکه است. با ویژگی Traffic Shaping میکروتیک می‌توان عیب‌یابی را از طریق محدود کردن نرخ ارسال، استفاده از الگوریتم generic cell rate و کنترل حجم دوره‌ای انجام داد. سپس بعد از رفع مشکل، ترافیک شبکه را می‌توان به حالت عادی بازگرداند.

7- Gateway Settings؛ بهترین راه برای عیب‌یابی و مدیریت شبکه

Gateway یا دروازه، مسیری است که برای انتقال داده‌ها به مقصد نامعلوم استفاده می‌شود. از مزیت‌های Gateway Settings که سیستم عامل میکروتیک در اختیار کاربر قرار می‌دهد، به موارد زیر می‌توان اشاره کرد:

• عیب‌یابی و رفع مشکلات شبکه
• استفاده از ابزار مدیریت تحت وب برای دسترسی به روتر

در تنظیمات روتر می‌توان آی پی Gateway را پیدا یا یک دروازه جدید به آن معرفی کرد. این دروازه در واقع مسیر خروج کلیه پکت دیتا داخل شبکه به مقصدی خارج از شبکه شما است. Gateway Settings در سرور‌های ابری با نام Cloud Storage Gateways شناخته می‌شود که وظیفه ذخیره‌سازی از طریق سرویس API دارد. اگر قصد آشنایی بیشتر با چیستی سرور ابری و تفاوت آن با سرور مجازی را دارید، مقاله «تفاوت سرور ابری و مجازی چیست؟» را مطالعه کنید.

8- VPN؛ ایجاد Tunnel برای دسترسی از راه دور

یکی از کاربرد‌های سیستم عامل میکروتیک، راه‌اندازی VPN برای مدیریت متمرکز و از راه دور است. پیکربندی VPN در روتر میکروتیک به چند دسته PPTP، L2TP و IPsec تقسیم می‌شود. با ساخت یک VPN بر روتر میکروتیک می‌توانید از آن در چندین شبکه Private استفاده کنید.

مزایای استفاده از سرور مجازی میکروتیک

سرور مجازی میکروتیک مزایای بسیار متعددی برای کاربران دارد. از این مزایا می‌توان به سرعت بالا، پایداری شبکه، دسترسی به روتر قوی، هزینه پایین و نصب آسان آن اشاره کرد. علاوه‌بر این، بسیاری از کاربران سیستم عامل میکروتیک را به دلیل ایجاد امکانات متعدد بهتر از سایر سیستم‌عامل‌ها می‌دانند. البته برای استفاده از کلیه امکانات این سیستم عامل باید سطح دانش فنی مناسبی داشته باشید. 

با نصب سیستم عامل میکروتیک به دنیایی از امکانات دست یابید!

در این مقاله به بررسی کاربرد و مزایای استفاده از سیستم عامل میکروتیک پرداختیم. سیستم عامل میکروتیک کاربرد‌هایی مانند فایروال، روتینگ، VPN، کنترل کیفیت پهنای باند، ایجاد بالانس در ترافیک شبکه، بهبود ترافیک و DHCP دارد. علاوه‌بر کاربرد‌های اصلی که در این مقاله به آن اشاره کردیم، سیستم عامل میکروتیک ویژگی‌های دیگری را نیز برای کاربران ایجاد می‌کند تا مدیریت شبکه را آسان‌تر انجام دهند. 

لازم به ذکر است XVPS سرور مجازی با سیستم عامل میکروتیک را همراه با لایسنس لایه 6 (بیشترین سطح دسترسی) به‌طور رایگان (بدون پرداخت هزینه لایسنس) در اختیار کاربران خود قرار می‌دهد. اگر سوالی در‌خصوص Mikrotik OS یا نحوه نصب آن دارید، در قسمت نظرات با ما درمیان بگذارید. کارشناسان XVPS آماده راهنمایی شما هستند.